ثبت نخستین پیوند موفق همزمان قلب و ریه در کشور

این پیوند کم‌سابقه در بیمارستان دکتر مسیح دانشوری، وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با موفقیت کامل انجام شد.

پیوند همزمان قلب و ریه از پیچیده‌ترین اعمال جراحی در پزشکی مدرن است که به دلیل ضرورت هماهنگی دقیق میان جراحی، بیهوشی، مدیریت همودینامیک، تهویه مکانیکی و مراقبت‌های ویژه پس از عمل، تنها در مراکز دارای زیرساخت پیشرفته و تیم‌های چندرشته‌ای مجرب امکان‌پذیر است.

بیمار گیرنده، بانویی ۳۵ ساله از استان خراسان، به دلیل فشار خون ریوی بسیار شدید و نارسایی پیشرفته قلب، در وضعیت بحرانی و تهدیدکننده حیات قرار داشت. با وجود انجام تمامی درمان‌های دارویی و حمایتی، بهبودی حاصل نشد و پس از بررسی‌های تخصصی مشترک تیم‌های قلب و ریه، پیوند همزمان قلب و ریه به‌عنوان تنها گزینه نجات‌بخش بیمار تشخیص داده شد و وی در فهرست اورژانس پیوند قرار گرفت.

در تاریخ ۲۶ آبان ۱۴۰۴ و پس از شناسایی اهداکننده مرگ مغزی ۳۵ ساله و اخذ رضایت آگاهانه خانواده وی، با انجام ارزیابی‌های دقیق تطابق، قلب و ریه‌ها برای پیوند تأیید و جراحی در کوتاه‌ترین زمان ممکن آغاز شد. این عمل با همکاری تیم جراحی قلب، تیم جراحی توراکس، متخصص بیهوشی قلب و مشارکت فعال تیم‌های پیوند ریه و داخلی قلب انجام شد.

تیم پیوند ریه با پایش مستمر عملکرد ریه‌های پیوندی، مدیریت دقیق تهویه مکانیکی و کنترل عوارض ریوی اولیه و دیررس، نقشی محوری در تثبیت شرایط بیمار ایفا کرد. گروه داخلی قلب نیز در ارزیابی‌های پیش از پیوند، مدیریت نارسایی قلب و مراقبت‌های پس از عمل نقش کلیدی داشت. بخش فراهم‌آوری عضو بیمارستان با مدیریت تخصصی، مسئولیت ارزیابی اهداکننده، حفظ کیفیت ارگان‌ها و آماده‌سازی ایمن قلب و ریه‌ها را بر عهده داشت و هماهنگی این فرآیند پیچیده با مشارکت کوردیناتور‌های پیوند قلب و ریه انجام شد. در کنار تیم‌های جراحی و بالینی، گروه‌های تخصصی عفونی، آزمایشگاه، روان‌پزشکی، نورولوژی، تغذیه و فارماکولوژی با مشارکت فعال در پایش عفونت‌ها، تنظیم درمان‌های سرکوب ایمنی و حمایت همه‌جانبه از بیمار، سهم مهمی در موفقیت این پیوند داشتند. همچنین مدیریت بیمارستان، واحد‌های پشتیبان و پرستاران مجرب در بخش‌های مختلف با حمایت شبانه‌روزی، بسترساز تحقق این اقدام ملی شدند.