دور زدن قانون IVF؛ زوج‌های بریتانیایی برای انتخاب بهترین جنین داده‌های ژنتیکی را به آمریکا می‌فرستند

سالم‌خبر: زوج‌های بریتانیایی در چرخه IVF با استفاده از یک خلأ قانونی، داده‌های ژنتیکی جنین‌های خود را از کلینیک‌های داخلی دریافت و برای شرکت‌های آمریکایی ارسال می‌کنند تا بر اساس پیش‌بینی ژنتیکیِ هوش، قد و ریسک بیماری‌ها جنین‌ها را رتبه‌بندی کنند؛ روشی که انجام آن در بریتانیا ممنوع است و باعث هشدار کلینیک‌های باروری و مقام‌های نظارتی درباره ابهام حقوقی، پیامدهای اخلاقی و اعتبار علمی این فناوری شده است.

به گزارش سالم‌خبر به نقل از گاردین؛ این شیوه که غربالگری پلی‌ژنیک (Polygenic Embryo Screening) نام دارد، به ادعای شرکت‌های آمریکایی می‌تواند میانگین ۶ نمره افزایش IQ و کاهش ریسک بیماری‌های شایعی مانند دیابت، بیماری قلبی، سرطان‌های رایج، آلزایمر و اسکیزوفرنی را پیش‌بینی کند. اما جامعه علمی اروپا آن را غیرمعتبر، غیرقابل اتکا و از نظر اخلاقی مسئله‌دار می‌داند.

دکتر کریستینا هیکمن، جنین‌شناس ارشد و مؤسس کلینیک Avenues در لندن، می‌گوید پیشرفت سریع این فناوری و ورود شرکت‌های خصوصی مانند Herasight باعث ایجاد «ابهام حقوقی و اخلاقی» گسترده شده است. او در نامه‌ای رسمی به سازمان نظارت بر باروری انگلستان (HFEA) هشدار داده که این روند «درِ یک جعبه پاندورا» را گشوده است.

هیکمن تأکید می‌کند که اگرچه این غربالگری در بریتانیا قانونی نیست، اما کلینیک‌ها از نظر عملی ممکن است نتوانند درخواست والدین برای انتخاب یک جنین خاص را رد کنند: «اگر بیمار بگوید جنین شماره یک را می‌خواهد و کلینیک بگوید شماره سه را باید انتقال دهیم، بعید است دادگاهی کلینیک را مجبور به تصمیم خودش کند.»

شرکت آمریکایی Herasight که ۵۰ هزار دلار برای رتبه‌بندی نامحدود جنین‌ها دریافت می‌کند، تأیید کرده که تاکنون با چندین زوج بریتانیایی همکاری داشته است. یک زن ۲۹ ساله که از خدمات این شرکت استفاده کرده، گفته است: «آدم‌ها حاضربه پرداخت هزینه‌های سنگین IVF هستند تا شانس بهتری برای فرزند خود ایجاد کنند. این گزینه از نظر ما بهترین سرمایه‌گذاری است؛ حتی از شهریه مدرسه خصوصی هم ارزان‌تر.»

با وجود این استقبال، HFEA اعلام کرده انتخاب جنین بر اساس امتیازهای پلی‌ژنیک در بریتانیا غیرقانونی است و کلینیک‌ها اجازه ندارند از این داده‌ها برای انتخاب جنین استفاده کنند اگر زوج‌ها داده را از خارج دریافت کرده باشند.

منتقدانی چون پروفسور اَنگِس کلارک از دانشگاه کاردیف هشدار می‌دهند که این تجارت «علمی مبهم در بستری احساسی» است و می‌تواند جامعه‌ای طبقاتی ایجاد کند که در آن خانواده‌های ثروتمند «فرزندان بهبود‌یافته ژنتیکی» دارند. او می‌گوید: «باید امیدوار بود این والدین ناامید نشوند. زندگی کردن با چنین انتظاراتی برای آن کودک آسان نخواهد بود.»

Herasight اعلام کرده داده‌ها را فقط از والدین دریافت می‌کند و با هیچ کلینیکی همکاری مستقیم ندارد.