سالم‌خبر: برخی تولیدکنندگان داخلی در ماه‌های اخیر به‌جای رقابت بر سر کیفیت و رضایت بیمار تلاش می‌کنند انسولین‌های وارداتی را از بازار حذف کنند. آن‌ها با فشار برای حذف ارز ترجیحی، عملاً زمینه افزایش قیمت این داروها را فراهم می‌کنند؛ اقدامی که نه‌تنها کمکی به تولید ملی نمی‌کند، بلکه مستقیماً بیماران دیابتی را قربانی سیاست‌های سودمحور می‌سازد.

سالم‌خبر: برخی تولیدکنندگان داخلی در ماه‌های اخیر به‌جای رقابت بر سر کیفیت و رضایت بیمار تلاش می‌کنند انسولین‌های وارداتی را از بازار حذف کنند. آن‌ها با فشار برای حذف ارز ترجیحی، عملاً زمینه افزایش قیمت این داروها را فراهم می‌کنند؛ اقدامی که نه‌تنها کمکی به تولید ملی نمی‌کند، بلکه مستقیماً بیماران دیابتی را قربانی سیاست‌های سودمحور می‌سازد.

سید علی‌اکبر بنی‌هاشمی، متخصص بیماری‌های داخلی و فوق تخصص بیماری‌های غدد و متابولیسم درگفت‌وگو با سالم‌خبر با بیان این مطلب و با اشاره به اهمیت انسولین به‌عنوان یک کالای استراتژیک و حساس و پیامدهای محدودیت واردات آن اظهار داشت: «انسولین نه تنها یک داروی حیاتی برای بیماران دیابتی است، بلکه به عنوان یک کالای استراتژیک در نظام سلامت و امنیت ملی کشور قرار دارد.»

بنی هاشمی توضیح داد: «انسولین یک کالای کاملاً استراتژیک است. کالای استراتژیک به زبان ساده یعنی کالایی که برای ادامه حیات و امنیت یک کشور ضروری است. عدم دسترسی به آن می‌تواند بحران‌های انسانی، اجتماعی، اقتصادی و حتی امنیتی ایجاد کند.»

وی افزود: «در حال حاضر، بیش از ۵۰۰ میلیون نفر در دنیا و نزدیک به یک و نیم میلیون نفر در ایران از انسولین استفاده می‌کنند و بدون انسولین، زندگی این افراد به طور مستقیم تحت تأثیر قرار می‌گیرد و در معرض خطر مرگ و میر قرار خواهند گرفت.» بنی هاشمی تاکید کرد که اهمیت دسترسی به انسولین باید از منظر امنیت سلامت ملی درک شود و توضیح داد: «فراموش نکنیم که بدون انسولین، یک فاجعه انسانی ممکن است در کشور ایجاد شود. بحرانی که از جنگ و کرونا خطرناک‌تر خواهد بود.»

وی از نقش سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان حوزه سلامت در تأمین این دارو سخن گفت و ادامه داد: «انسولین باید همیشه در دسترس باشد، حتی در شرایط بحرانی مانند تحریم‌ها، جنگ یا بحران‌های جهانی همچون همه‌گیری کرونا. این کالا باید از سوءاستفاده‌های سودجویانه محافظت شود و سیاست‌های پایدار در این زمینه باید حفظ گردد.»

در ادامه، بنی هاشمی به تحلیل وضعیت تولید و واردات انسولین در ایران پرداخت و اشاره کرد: «تنوع محصولات در بازار انسولین باعث شده است که کمبود جدی در این حوزه نداشته باشیم. اگرچه مشکلات و چالش‌ها وجود دارند، اما هیچ‌گاه به طور پایدار با کمبود انسولین مواجه نشده‌ایم.»
وی در خصوص تولیدات داخلی انسولین اظهار داشت: «حقیقت این است که در حال حاضر انسولین‌های برخی شرکت‌های داخلی در بازار که اغلب قیمت آنها با نوع برندهای خارجی آن نیز تفاوت ندارد از نظر کیفیت نمی‌توانند جایگزین انسولین‌های وارداتی و برندهای خارجی بشوند.»

بنی‌هاشمی همچنین از چالش‌های موجود در فرآیند تامین انسولین گفت و تاکید کرد که «باید در بازار انسولین تنوع ایجاد کنیم. اگر فقط یکی از این محصولات، یعنی یا تولید داخلی باشد یا واردات این سیاست به بحران‌های دارویی و اجتماعی منتهی می‌شود.»

وی همچنین به مشکل احتمالی افزایش قیمت انسولین‌ها در صورت قطع واردات اشاره کرد و بیان داشت: «اگر واردات انسولین به هر دلیلی قطع شود، تولیدکنندگان داخلی هیچ‌گونه انگیزه‌ای برای بهبود کیفیت یا کاهش قیمت تمام شده محصولات خود نخواهند داشت.»

دکتر بنی‌هاشمی همچنین در خصوص داروهای بایوسیمیلار (بیولوژیک مشابه) و اثر بخشی آن‌ها توضیحاتی ارائه داد: «در مواردی دیده شده که داروی بایوسیمیلار از نظر پیامدهای بالینی با داروی برند اصلی اختلاف عملکردی داشته و بیماران از آن ها رضایت کافی ندارند، ولی از آنجا که ارزان‌تر هستند، می‌توانند گزینه‌ای برای بیماران با محدودیت مالی باشند.»

وی در توضیح بیشتر افزود: «در دنیا، داروهای بیولوژیک مشابه (بایوسیمیلار) معمولاً ارزان‌تر از داروهای اصلی به فروش می‌رسند. اما این نکته هم حائز اهمیت است که بیمار باید خود تصمیم بگیرد که کدام دارو را خریداری کند؛ داروی اصلی یا بایوسیمیلار در نهایت، این اختیار باید به بیمار داده شود که بر اساس نیاز و بودجه خود، دارو را انتخاب کند اگرچه در کشور ما این تفاوت قیمت قابل توجه نیست»

بنی‌هاشمی بر لزوم عدم دخالت مستقیم سیاستگذاران و پزشکان در انتخاب دارو برای بیماران تأکید کرد: «سیاستگذاران نباید تصمیم بگیرند که کدام دارو را بیمار باید بخرد، این حق بیمار است که انتخاب کند.» وی همچنین اشاره کرد که در ایران، قیمت داروهای بیولوژیک مشابه و داروهای مولکول اصلی (انسولین‌های وارداتی) اغلب برابر است که این موضوع باید اصلاح شود.

وی تاکید می‌کند: «متأسفانه در کشور ما، تولیدکنندگان داخلی در تلاش هستند که انسولین‌های وارداتی را از بازار حذف کنند و با فشار آوردن برای قطع ارز ترجیحی، قیمت این داروها را افزایش دهند. این به ضرر بیماران خواهد بود و باعث افزایش فشار اقتصادی بر آنها می‌شود.»

بنی‌هاشمی بر لزوم توجه به جدیدترین تحولات در تولید انسولین و واردات این دارو تأکید کرد و گفت: «انسولین‌های نوین تحولی شگرف در درمان بیماری دیابت ایجاد کرده‌اند. این انسولین‌ها عوارض جانبی کمتری دارند، آسان‌تر استفاده می‌شوند و احتمال بروز شوک هایپوگلایسمی (افت قند خون شدید) را کاهش می‌دهند. باید به بیماران این امکان را بدهیم که از این داروهای پیشرفته استفاده کنند.»

وی همچنین به ضرورت عدم محدود کردن واردات انسولین‌های جدید اشاره کرد و افزود: «اگر واردات انسولین‌های نوین محدود شود، نه تنها فشار  بر بیماران وارد می‌شود بلکه سازمان‌های بیمه‌گر نیز با چالش‌های مالی روبه‌رو خواهند شد.»

در نهایت، دکتر بنی‌هاشمی با تأکید کرد: مردم ایران سزاوار بهترین‌ها هستند از سیاستگذاران می خواهیم که مردم کشور را از پیشرفت‌های علمی و دارویی محروم نکنند و دسترسی به داروهای با کیفیت و به‌روز برای بیماران دیابتی را فراهم آورند.